Mục lục
1. Tổng quan về Fibonacci
Fibonacci thực sự được đặt tên từ Leonardo Pisano Bigollo. Ông là một nhà toán học người Ý và được coi là “nhà toán học phương Tây tài năng nhất thời trung cổ”. Fib nổi tiếng với hệ thống chữ số Hindu-Ả Rập ở châu Âu, được xuất bản năm 1202 trong cuốn sách Liber Abaci (Sách tính toán). còn nổi tiếng với các dãy số Fibonacci.
Fibonacci là dãy số và những tỷ lệ xuất hiện có mặt trong mọi nơi của tự nhiên, trong tất cả lĩnh vực như: hội hoạ, y học, thẩm mỹ, kiến trúc, âm nhạc, trong cây cối, con ốc, cơ thể con người, tỷ lệ giữa trái đất, mặt trăng và thiên văn học…
Dãy số được sử dụng theo tên ông được sử dụng là: 0 1 1 2 3 5 8 13 21 34 55 89 144… lấy 2 số trước cộng lại với nhau thì ra số tiếp theo.
Các tỷ lệ như 1.618, 2.618 được tính bằng cách lấy các số sau chia số trước hoặc các số trước chia số sau. Trong thị trường tài chính thì chúng ta sẽ sử dụng các tỷ lệ: 0‑23.6‑ 38.2 ‑ 50 ‑ 61.8‑ 76.4‑ 100 ‑ 161.8‑ 261.8‑ 361.8 và 461.8.
Cố rất nhiều loại Fibonacci như: Fibonacci retracment, fibonacci Extension, fibonacci fan, fibonacci channel, fibonacci arcs, fibonacci timezone, fibonacci Projection…
Ở đây mình chỉ nói về Fibonacci retracment, fibonacci Extension vì 2 dãy số này được ứng dung nhiều trong thước đo sức mạnh của thị trường.
Các phần mềm biểu đồ thường có sẵn công cụ vẽ Fibonacci thoái lui và Fibonacii mở rộng. Để vẽ Fibonacci vào biểu đồ, bạn cần xác định điểm thấp nhất và điểm cao nhất trong 1 xu hướng của thị trường.
2. Dãy số Fibonacci retracement hay còn được gọi Fibonacci thoái lui
Đầu tiên để nói tới, các Fibonacci retracment bản chất nó chỉ là đường kháng cự và hỗ trợ ‑ chỉ khác là các vùng khác cự hỗ trợ này được phân chia theo tỷ lệ Fibonacci.
Trong xu hướng lên, chúng ta có thể mua khi thị trường thoái lui tại những mức hỗ trợ (support) của Fibonacci thoái lui (Fibonacci retracement). Các mức này được vẽ từ điểm thấp nhất tới một điểm cao nhất trong xu hướng tăng lên trước đó. Các mức thoái lui sẽ xuất hiện và cho bạn biết rõ tỉ lệ của từng mức. Chúng ta hãy xem 1 ví dụ cụ thể khi thị trường đang trong xu hướng đi lên.
Ví dụ về các mức tỉ lệ Fibonacci.
Đây là chart AXSUSDT. Chúng ta vẽ Fibonacci thoái lui bằng cách kéo tử điểm thấp nhất của sóng tăng trước đó đến đỉnh của con sóng. Ta thấy các mực fibo được tính toán ra (trên công cụ tradingview).
Phương pháp kéo mức đỉnh và đáy Fibonacci thoái lui
Bạn có thể dễ dàng tìm được ở trên internet hay các kênh youtube việt nam, nước ngoài và các thầy dậy ở việt nam nói là kéo đỉnh vs đáy của fibo với đỉnh và đáy của con sóng để đo các mức fibo. Tư duy này đúng nhưng không đủ. Thậm chí có nơi còn dậy kéo càng nhiều đỉnh, càng nhiều đáy khi nào các vùng fibo trùng sát nhau nhiều thì đó là ngưỡng cản mạnh.
Đó là 1 tư duy sai lầm, đầu tiên để nói tới, các fibonacci thoái lui bản chất nó chỉ là đường kháng cự và hỗ trợ ‑ chỉ khác là các vùng khác cự hỗ trợ này được phân chia theo tỷ lệ Fibonacci.
Ví dụ minh họa đồ thị cổ phiếu BCG, thì giá giảm từ 20.150đ về 16.850đ là vùng fibonacci 0.618. sau đó tăng trở lại tiếp tục xu hướng trước đó.
Điễn giải như sau:
Giá từ 11.000đ tới 20.150đ là 100%, thị lực bán từ 20.150đ -> 16.850đ chiếm 100%-61.8%=38.2%.
Điều này chứng tỏ tâm lý thị trường rằng phé bán yếu chỉ có thể bán xuông làm cho giá giảm 38.2% cơn sóng (sự trùng hợp tâm lý phe mua và phe bán với công cụ Fibonacci).
Như vậy ta có thể dung công cu Fibonacci để đo sức manh hay tâm lý thị trường.
Ví dụ minh họa để bạn có thể dễ hiểu hơn.
Trong một ngày nắng nóng tôi mời bạn Hội đi uống bia. Bạn Hội do trời nắng nên mới vào đã uống luôn 100% hết sạch cốc bia => tôi có thể kết luận bạn Hội đang khát và uống rất hang nên bạn ấy có thể uống thêm nhiều nữa.
Tiếp theo tôi mời thêm 1 ly nữa, bạn Hội vẫn uống hết.
Lại thêm một ly nữa thì ly nay bạn Hội chỉ uống hết được 50%, và cứ tiếp tục thì lượng bia bạn Hội uống một ít đi => tôi có thể đánh giá lượng bia bạn Hội có thể uống bằng số lượng bia mội lần bạn uông giả dụ lượng bia mỗi lần uống theo dãy số Fibonacci là 50%. 38.2%, 23.6%…
Điều này dễ hiểu phải không, tương tự ta dung dãy số Fibonacci thoái lui để đo sức mạnh tương đối giữa phe mua và phe bán.
Đà giảm từ 20.150 về 11.000 là 100%. Sau đó phet bán đẩy giá từ 20.150 về 16.850 chỉ chiếm được 38.2% điều này cho ta thấy rằng sức mạnh của phe bán yếu và gá vẫn còn có thể tăng mạnh tiếp.
Hiểu dãy số Fibonacci thế nào cho đúng?
Chúng ta sẽ kéo đỉnh và đáy của xu hướng chính mà ta muốn đo sức mạnh của sóng hồi. Dùng lý thuyết Dow làm nên tảng để xác định sóng chính của xu hướng. Kéo Fibonacci từ đỉnh và đáy của xu hướng chính (xu hướng cấp 1) để đo xu thế phụ ngăn cản xu hướng chính (xu hướng cấp 2) hồi về tỷ lệ Fibonacci bao nhiêu.
Mốc Fibonacci 0.5 (50%) là mốc giữa, đây là mốc quan trọng thường các sóng hồi sẽ dễ hồi về mốc này. Nếu giá chạm tới 0.5 và đảo chiều tiếp tục xu hướng thì xu hướng giá vẫn còn mạnh. Nếu giá phá vỡ mốc 0.5 tới các mộc 0.618; 0.786 thì xu hướng chính của thị trường đã yếu bớt, du xu hướng tiếp tục giá cũng không bứt phá mạnh mẽ.
Từ đó cho ta thấy dãy số Fibonacci dùng để đo sức mạnh và tâm lý phe mua và bán của thị trường. Lưu ý kết hợp dung Fibonacci và các công cụ khác (kháng cự hỗ trợ; mô hình nến đảo chiều…) để cho tin hiệu vào lệnh.
Ví dụ: ETH tăng từ 1 đô lên 10 đô, sau đó giá giảm từ 10 đô về 6‑7 đô, nếu giảm về đây tăng lên tiếp, thì khi bạn mua ở 7$ (61.8) bạn sẽ kỳ vọng cao hơn ‑ càng cao càng tốt, và lên 14 đô, x2 tài khoản bạn nhân 2 bạn sẽ làm gì? Chốt lời đúng ko?
Vẫn là đà tăng từ 1 đô lên 10 đô, nhưng lần này 10 đô giảm về còn có 3$. Nếu bạn mua ở 3 đô bạn sẽ chốt ở đâu? 14 đô ư? Không hẳn đúng ko? Có lẽ là 6 đô chốt rồi, mặc dù có thể tăng nữa, tăng đc hay không cần xem 10$ chốt như vậy hiệu xuất là như nhau là khoảng x2, nhưng mốc giá khác nhau.
Tóm lại Fibonacci thoái lui để xác định lực mua bán, bên nào mạnh hơn. đo sóng chính của xuo hướng muốn đó, để xem sóng điều chỉnh nó điều chỉnh về vùng nào, rồi dựa vào đó mà đo tâm lí thị trường, đo lực mua lực bán và lấy vùng 50 làm mốc.
Với chu kì tăng, giá giảm điều chỉnh về quá vùng fibonacci 50, thì chu kì tăng tiếp theo sẽ không tăng mạnh, còn nếu giảm không quá vùng fibonacci 50, thì có khả năng chu kì tăng tiếp theo sẽ mạnh, phản ánh lực mua lực bán, lực nào mạnh hơn.
Ngược lại với chu kì giảm, giá tăng lên điều chỉnh, nếu vượt qua vùng fibonacci 50 thì chu kì giảm tiếp theo sẽ không giảm sâu, ngược lại, nếu không vượt qua vùng fibonacci 50 thì đợt giảm tiếp theo sẽ giảm sâu.
Lưu ý: râu nến ở khung nhỏ (5m, 15m) thì những râu dài quá thì có thể bỏ qua vì đó có thể là bây pump hoặc dump của cá mập nên không phản ảnh được sức mạnh thị trường.
3. Dãy số Fibonacci Extension hay còn gọi là Fibonacci mở rộng.
Fibonacci mở rộng sử dụng các dãy số fibonacci sau: 61.8% ‑ 100% ‑ 161.8% (hoặc 1.618) ‑ 261.8% (hoặc 2.618) ‑ 361.6% (hoặc 3.618) ‑ 461.8% (hoặc 4.618).
Fibonacci mở rộng sử dụng khi xu thế cấp 1 tiếp diễn (tức xu thế cấp 2 phá vỡ đỉnh xu thế cấp 1 trước đó) và dùng để đo mức giá mực tiêu của xu hướng.
Dậy số Fibonacci mở rộng được sử dụng khi xu thế cấp 1 tiếp diễn (tức xu thế cấp 2 phá vỡ đỉnh xu thế cấp 1 trước đó) và dùng để đo giá mục tiêu để chốt lời.
Thông thường, chúng ta chỉ cần dựa vào kháng cự ‑ hỗ trợ để chốt lời (vùng đỉnh, vùng kẹt hàng và thoát hàng trước đám đông). Nhưng nếu giả dụ nếu như giá phá hết cản, vượt qua tất cả các đỉnh thì chúng ta sẽ chốt lời ở đâu?
Trong thị trường tài chính nói chung cũng như thị trường chứng khoán / Cryto nói riêng thì việc tìm điểm chốt lời là cực kỳ khó. Hay chính xác hơn là chúng ta sẽ mãi mãi không thể biết được giá sẽ đi đến đâu.
Chính vì vậy dãy số fibonacci mở rộng đc sử dụng để có thể tìm đc 1 điểm chốt lời “nhạy cảm” theo dãy số fibonacci. Thực sự điểm chốt lời theo fibonacci là mang tính chất cảm tính. Tuy nhiên vì là tỷ lệ fibonacci và ngẫu nhiên nên theo sự thống kê là độ chính xác cao. Thậm chí sau khi đạt target theo các ngưỡng fibo này thì thị trường lập tức đảo chiều ngay tại các ngưỡng đó.
Ví dụ minh họa:
Giá đồng coin NEAR sau khi phá vỡ xu thế cấp 1 sideway tại điểm 1.618 một thời gian sau đó bứt phá lên vùng Fibonacci 3.168 rồi đảo chiều giảm. Cho nên dù có là tỷ lệ thần thánh thế nào thì hãy luôn nhớ rằng luôn luôn đề phòng thị trường ‑ vì nó có thể quay đầu bất cứ khi nào, bất cứ lúc nào nếu bạn kiêu ngạo và tự tin quá mức.
Vì vậy dãy số Fibonacci mở rộng này sẽ rất hay. Nhưng luôn nhớ phải quản trị rủi ro lên hàng đầu mới có sống xót.
Cách vẽ: Thị trường xuất hiện xu thế cấp 1. Sau đó giá đảo chiều xuất hiện xu thế cấp 2 điều chỉnh, tiếp theo giá quay đàu tiếp tục phá vỡ đỉnh xu thế cấp 1 trước đó để tiếp tục xu thế cấp 1.
Sau đó: Tích vào điểm khởi đầu xu thế cấp 1 ‑ nối lên đỉnh xu thế cấp 1. Kéo tiếp đến điểm đỉnh/đáy xu thế cấp 2 (sử dụng trên tradingview). Các mốc fibonacci 1; 1.618; 2.618… là các mốc target của thị trường.
Sau khi vẽ xong: thì điểm chốt lời sẽ là ở 3 target: 1 ‑ 1.618 và 2.618 ‑ có những đồng coin tăng tới 4.618 mới đảo chiều. Nhưng phổ biến thì vẫn là 1.618 và 2.618.
Dãy số Fibonacci mở rộng dùng vẽ 1 lần cho điểm khởi đầu thôi (sóng 1 theo Elliot) ‑ sẽ tính cho cả chu kỳ tăng của giá.
Tóm lại: Cốt lõi của Fibonacci mở rộng dùng để đo target và phán đoán vùng đảo chiều, nhưng chú ý, nên áp dụng fibonacci theo chiều hướng an toàn, dung đo target ở đà tăng, chốt lời tại các vùng phổ biến 1; 1.618; 2.618, và có thể xem các vùng này có khả năng đảo chiều, tránh trường hợp ngược lại, lạm dụng fibonacci mở rộng để phán đoán vùng đảo chiều ở đà giảm và nhào vào bắt đáy.
* Điều kiện để vẽ fibonacci mở rộng, phải bám sát lý thuyết DOW, khi nào xu thế cấp 1 tái diễn (có thể tăng hoặc giảm), thì khi đó mới kéo dãy số Fibonacci mở rộng.
Lưu ý: nếu chốt theo fibonacci mở rộng khi phía trên không còn cản nào, không có vùng kháng cự, xem tình hình lực mua lực bán để chốt lời, nếu phía trên có vùng kháng cự thì chốt trước vùng kháng cự vì vùng đó 1 đống cá nhân ôm hàng đu đỉnh chờ bán ra sau một thời gian gồng lỗ.
Mở tài khoản Exness để tham gia vào thị trường tài chính lớn nhất thế giới |
Tham khảo thêm tại kênh Tele: t.me/taduinv