Mục lục
Thị trường Crypto là thị trường mới nên chắc hẳn sẽ có rất nhiều câu hỏi mà các nhà đầu tư quan tâm. đây là nơi mà kẻ mất tiền (95%) là những trader, là holder, minner … , và kẻ lấy tiền (5%) là những tài phiệt, quỹ hay sàn tiền mã hóa…
1. Những khái niệm về thị trường Crypto
Sau một loạt các bài viết hướng dẫn phân tích kĩ thuật cơ bản, nhiều bạn đã học được nó và nghĩ đến chén thánh chiến thắng thị trường. Nhưng không, bạn phân tích được 1 thì các chuyên gia phân tích được 10.
Bạn tham gia thị trường là chấp nhận bước vào cuộc chiến không cân sức rồi. Thị thường không chỉ có phân tích kỹ thuật mà còn nhiều thứ khác. Bất cứ khi nào bạn quá tự tin với lệnh của mình thì khi đó thị trường sẽ làm bạn bất ngờ.
Dưới góc độ phân tích kỹ thuật, có thể đem lại cho bạn cái nhìn chính xác diễn biến tâm lý thị trường qua từng giai đoạn, nhưng lại không lý giải được vì sao những hiện tượng tâm lý đó lại diễn biến như thế.
Khi đó, bạn cần lùi xa hơn một chút, mở mắt bao quát hơn, để tập trung vào dòng chảy của dòng tiền lớn trên toàn thị trường.
Sau khi đã có được cái nhìn về dòng chảy của khối tiền đó rồi, bạn mới zoom con mắt mình vào từng cái chart, mà điển hình là chart BTC trước, rồi đến các chart của Altcoin. Khi đó chúng ta mới bắt đầu vận dụng kiến thức để mà vào lệnh trong thị trường Crypto.
Chúng ta không cố đoán ý của cá mập, có thể trong một số trường hợp, bạn đoán đúng. Nhưng thay vì đoán ý, hãy để cho cá mập đi trước, rồi chúng ta nương theo dấu vết mà nó để lại rồi bám đuôi.
Như vậy sẽ khôn ngoan hơn rất nhiều. “Dấu vết” ở đây mà tôi muốn nói là trả lời câu hỏi “Tiền đang chảy về đâu?”.
Bạn không thể nào đỏi hỏi bất cứ một sự tuyệt đối nào trong thị trường. Ngay cả những số liệu mà chúng ta dựa vào đó để suy luận cũng luôn ẩn chứa những hoài nghi. Những số liệu tôi muốn đề cập ở đây, bao gồm: vốn hóa, thị phần các đồng coin, khối lượng giao dịch…
2. Ý nghĩa những con số tổng quan thị trường crypto
Vốn hóa thị trường Crypto
Là tổng số tiền trên lý thuyết thể hiện giá trị của toàn bộ thị trường nếu quy ra USD. Thị trường bao gồm BTC và hàng ngàn đồng coin khác.
Nếu đem tổng vốn hóa các đồng coin rồi cộng tất cả lại với nhau, chúng ta sẽ có được cái gọi là “vốn hóa” thị trường Crypto.
Thị phần (Dominance)
Bạn hình dung vốn hóa như một miếng bánh lớn trọn vẹn và từng đồng coin là một mẩu trong miếng bánh đó. Thông thường người ta quan tâm đến dominance của BTC vì sức ảnh hưởng của nó, và BTC cũng là mẩu bánh lớn nhất.
Dominance sẽ giúp bạn biết những biến động của dòng tiền bên trong thị trường. Ngoài ra, dominance còn giúp bạn so sánh sức ảnh hưởng của đồng coin so với những đồng coin khác.
Thông thường người ta hay nghĩ dominance của nhóm coin nào tăng thì tiền đổ nhiều vào đó, nhưng trong một thị trường downtrend mạnh thì việc rút vốn quá nhiều ở altcoin cũng có thể khiến dominance BTC tăng cục bộ.
Thế nên, phân tích dominance thì cần kết hợp với vốn hóa để biết chắc chuyện gì đang xảy ra.
Khối lượng giao dịch toàn thị trường Crypto (24h)
Khối lượng giao dịch trong 24h của toàn thị trường giúp bạn hình dung “sức nóng” thanh khoản chung. Sự đột biến trong khối lượng giao dịch luôn đem lại những biến động cho toàn thị trường, có thể dẫn đầu sẽ là BTC với sự kiện giá tăng mạnh hoặc giảm mạnh, từ đó dẫn đến những biến động về Dominance, và chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch giao dịch của bạn.
Khối lượng giao dịch như hơi thở của thị trường, thị trường mà không có người mua người bán thì sao mà kiếm lời.
Xem thêm: Kiến thức về thị trường tài chính
Kết hợp các số liệu để phân tích
Đây là mới chỗ mà các trader hơn nhau. Với những số liệu này, nếu mỗi ngày bạn chỉ mở lên rồi lướt qua, sẽ chẳng nhận thấy được điều gì. Nhưng quan trọng là cách bạn lý giải những biến đổi bên trong các số liệu, kết hợp những biến đổi đó với nhau, rồi bạn rút ra kết luận cho chính mình.
Những số liệu này là bức tranh tổng quan của thị trường Crypto. Trước khi soi một chart của đồng nào đó để quyết định vào lệnh, thì bước đầu tiên tôi làm (và tôi cũng khuyên bạn làm) là quan sát bức tranh này để tìm xu hướng chung.
3. Bức tranh vốn hóa thị trường Crypto
Một trong những thông tin đầu tiên cần nắm bắt để có được định hướng chung của thị trường (crypto) trước khi vào lệnh đó là thông tin vốn hóa toàn thị trường Crypto.
Về lý thuyết, thì một khi bạn nhìn thấy vốn hóa đạt đến một con số nào đó thì nó chính là giá trị toàn bộ thị trường quy ra USD. Tôi sẽ cố gắng trình bày những hiểu biết giới hạn của mình về vốn hóa để bạn có cái nhìn ban đầu, nếu bạn nào có những hiểu biết giá trị và chính xác hơn hãy góp ý bằng cách comment như một sự đóng góp để hỗ trợ cộng đồng.
Những hiểu lầm về vốn hóa
Thực ra, vốn hóa bao nhiêu hoàn toàn là một con số ảo. Có nhiều vấn đề vô lý trong cách mà các trang công khai thông tin coin tính toán để đưa ra số liệu.
Nó đơn thuần chỉ là một phép nhân trên lý thuyết giữa số coin đang lưu thông với giá hiện tại, trong đó giá chỉ là sự đồng thuận tạm thời giữa mua/bán và luôn chịu ảnh hưởng liên tục bởi trò chơi pump và dump thông qua các giao dịch nội gián.
Nghe khá là mệt mỏi, nhưng bạn phải thừa nhận, chẳng thể nào hiểu vốn hóa với ý nghĩa nó là số tiền mặt đầy đủ đang được giao dịch sôi động trên các sàn.
Tóm lại, một khi coinmarketcap đưa ra con số vốn hóa cho bất kì đồng coin nào, thì nó đơn giản là phép nhân để quy hết toàn bộ giá trị của coin đó ra usd, chứ không có nghĩa có một lượng tiền mặt lớn như thế sẵn sàng bảo chứng cho nó để lưu thông mua bán trên thị trường Crypto.
Chưa kể đến việc, không thể nào có chuyện toàn bộ số Circulating Supply đó có thể được thanh khoản hết với đúng tầm giá hiện tại, đó là điều không tưởng. Đó là vấn đề hiểu lầm thứ nhất.
Vấn đề thứ hai, ở đây tôi đề cập đến cái khúc mắc đặc thù của thị trường crypto này khi người ta chấp nhận giao dịch các cặp alt/btc. Giả sử tưởng tượng trong một một kịch bản dễ tính toán hơn, là khi mọi đồng coin đều có thể được giao dịch trực tiếp ra usd (fiat) và không có chuyện giao dịch các cặp alt/btc, thì có lẽ con số vốn hóa toàn thị trường không bị thổi phồng lên quá lớn.
Nhưng vì chính sự xuất hiện của việc giao dịch các cặp alt/btc khiến cho việc tính toán giá trị vốn hóa vô tình bị lặp lại hai lần. Nghĩa là thế này, lần thứ nhất là bạn bỏ usd ra mua BTC, như vậy bạn đã đem tiền của mình đóng góp vào vốn hóa thị trường.
Rồi bạn tiếp tục dùng số BTC đó để mua alt nào đó, hành động này chỉ đơn giản là dùng cái này để đổi lấy cái kia và nó không hề mang ý nghĩa đóng góp thêm một đồng nào vào thị trường cả.
Thế nhưng, khi tính toán, đồng altcoin mà bạn đã mua bằng BTC đó lại được quy ra usd tương đương với số satoshi bạn đã trả, để rồi lại cộng dồn nó vào chung với vốn hóa của BTC. Vậy có khác nào tính thêm một lần nữa số tiền mà bạn đã thực sự bỏ vào thị trường.
Vấn đề thứ ba khiến cho con số vốn hóa ảo này còn trở nên ảo hơn, chắc bạn cũng biết là vấn đề gì: đó là trò chơi thao túng giá. Đây là cuộc chơi của tài phiệt.
Sự thao túng này vẫn diễn ra cho đến thời điểm hiện tại, thậm chí ngay khi bạn đọc những dòng này thì kế hoạch vẫn đang tiếp diễn bằng cách này hay cách khác trong thị trường Crypto này.
Ngay cả BTC là anh cả của thị trường Crypto còn bị làm giá tăng giảm cả ngàn đô trong vài giờ thì các altcoin khác cũng chẳng ngoại lệ. Điều đó khiến cho vốn hóa biến động theo hàng chục tỉ đô trong vài tiếng khá thường tình.
Tôi không biết còn những yếu tố nào nữa, nhưng ít nhất ba vấn đề trên cũng đủ để chúng ta có được một vài kết luận tạm thời như sau:
- Khi báo chí giật tít tiểu như “thị trường Crypto mất hơn 20 tỉ đô trong vài giờ” thì bạn hiểu nói vậy chỉ là cho “ngầu” nhằm “khè” mấy người thiếu hiểu biết, chứ thực tế không phải như vậy. Bạn đã hiểu về những lập luận trên của tôi sẽ hình dung vấn đề này khác xa
- Tiếp theo, bạn sẽ đặt câu hỏi “số tiền thật sự mà thị trường Crypto đang chứa đựng là bao nhiêu?”. Thú thật tôi không biết được, tôi cũng không biết ai có thể biết được. Nhưng chắc chắn một điều, đó là con số nhỏ hơn nhiều so với những số liệu mà coinmarketcap cung cấp cho trader.
- Nếu “vốn hóa thực sự” nhỏ hơn so với con số hiện tại thì tôi thấy hơi sớm nếu nói Bitcoin là bong bóng sắp vỡ, nhưng nếu nói nó mang dáng dấp của một mô hình bong bóng tài chính thì lại rất đúng, nhìn đồ thị là thấy ngay. Điều này cũng chứng tỏ thị trường (crypto) vẫn còn rất non trẻ, đầy tiềm năng (dĩ nhiên cũng tương đương với rủi ro). Bên cạnh đó, chưa kể đến càng ngày càng có nhiều lợi ích nhóm nhúng tay vào.
Như vậy, “vốn hóa” trên coimarketcap có đáng tham khảo không?
Nếu vậy, con số Vốn hóa hiện đang được cung cấp trên coinmarketcap có đáng tham khảo gì không?
Cái vấn đề ở đây là bạn không cần quá bận tâm số tiền chính xác thực sự đang lưu thông là bao nhiêu, bạn cũng đừng cố biết chuyện không thể biết đó, mà chúng ta quan tâm đến biến động của nó.
Con số tổng vốn hóa là ảo nhưng những biến động là có thật. Thế nên, luôn tồn tại một sự đồng dạng trong biến động giữa con số vốn hóa thật và vốn hóa ảo.
Chính sự đồng dạng này đảm bảo cho cho những lập luận của bạn về vốn hóa thị trường vẫn có lý khi bạn áp dụng những vấn đề kĩ thuật cơ bản lên đồ thị vốn hóa. Tôi thường hay áp dụng trendline và fibo (cả sóng elliot) lên đồ thị vốn hóa để tìm những ngưỡng hỗ trợ và kháng cự cho giá BTC.
Những biến động này có khi là tăng, có khi làm giảm. Ở một chu kỳ thời gian lớn tính bằng tuần, tháng, nó sẽ giúp bạn trả lời các câu hỏi như là: tiền tươi thóc thật có đang đổ thêm vào thị trường không hay đang rút ra bớt?
Thị thường có thêm nhiều nhà đầu tư mới không hay đang chán nản? Ở một chu kì thời gian nhỏ hơn tính bằng ngày, giờ, nó giúp bạn lập kế hoạch để vào lệnh.
Tôi biết có một vài bạn khá kĩ càng và chăm chỉ, lập hẳn một bảng excel riêng chia làm nhiều cột như vốn hóa, vol, dominance…rồi ghi chú một bên ở mỗi ngày kiểu như là “hôm nay thị trường giảm mạnh, một lượng tiền lớn vừa bị rút ra” hoặc là “hôm nay thị trường tăng nhẹ trở lại, có thể chỉ là nhịp hồi sau đợt giảm, vẫn chưa có nguồn tiền mới bơm vào”…
Chính vì sự theo dõi như thế, sau một thời gian bạn sẽ rèn được cái trực giác nhạy cảm với biến động của vốn hóa toàn thị trường.
Vốn hóa thị trường Crypto sẽ tăng?
Khi tôi viết bài viết này thì thị trường khá ảm đạm. Nhà đầu tư mới không hề được bổ sung thêm, đa phần cảm thấy sợ hãi khi họ nhìn thấy sự sụt giảm ghê gớm của BTC từ 67k về dưới 17k.
Có thể tình hình sẽ còn tiếp tục kéo dài thêm nhiều tháng, nhưng ở khía cạnh tích cực, để đảm bảo cuộc chơi vẫn còn dài, thì vốn hóa sẽ phải tăng.
Vì sao có thể nói như vậy? Bạn thử nghĩ, một tên lắm tiền muốn nhân hai (hay nhiều hơn) số tài khoản thì phải có những tên khác chấp nhận mua với giá cao gấp đôi (hoặc gấp nhiều lần) giá trước đó.
Vậy lấy đâu ra những người mua đó, đó chính là những nhà đầu tư mới bị kích thích vì sự tăng trưởng của thị trường Crypto. Kịch bản này bạn nào bước vào thị trường được một năm trước đây thì dễ dàng hiểu rõ.
Bạn tham gia với số vốn chỉ vài chục ngàn đô, nhưng nếu bạn là nhà đầu tư với số tiền đến hàng tỉ đô (hoặc hàng chục tỉ đô) thì vấn đề thanh khoản hết chỗ đó đòi hỏi những kỹ năng thao túng nhằm đẩy giá bằng những cái đầu tài chính chuyên nghiệp hơn.
Trong quan điểm cá nhân tôi, khi quan sát những động thái từ những nhà đầu tư lớn, những mỏ đào, và cả quan điểm của chính phủ thì cuộc chơi vẫn còn dài.
Bạn không cần phải nôn nóng khi những nhà sản xuất máy đào vẫn hào hứng vào cuộc, càng không cần nôn nóng khi những quỹ đầu tư mạo hiểm đổ tiền vào chung với bạn ngày càng nhiều.
Việc sụt giảm vốn hóa hiện tại khi tôi viết bài này khiến cho nhiều đầu tư nhỏ lẻ chán nản nhưng tôi chỉ xem đó như một giai đoạn mang tính quy luật đối với sự phát triển của một thị trường tài chính.
Một cách diễn đạt rất phổ thông và dễ hiểu hơn cho sự gia tăng vốn hóa đó là: niềm tin vào Bitcoin. Tuy nhiên BTC tăng đến bao nhiêu thì tôi không bàn đến, cá nhân tôi trade theo từng giai đoạn tùy theo tình hình và sự gợi mở của thị trường, tương lai vẫn luôn không thể nắm bắt.
Những ai đứng đằng sau bức tranh vốn hóa của thị trường Crypto
Câu hỏi này là một câu hỏi lớn. Tôi chưa được cơ hội nào để nghe ai đó luận về Bitcoin một cách nghiêm túc và có lý, có chăng chỉ là những thuyết âm mưu vô căn cứ.
Trong giới hạn của những gì chúng ta biết được, bạn vẫn có thể thấy những đối tượng sau đây là nhân tố tác động đến sự biến động vốn hóa toàn thị trường.
Thực tế có nhiều cách chia lắm, như là trader, minner, sản xuất máy đào, cá mập, sàn giao dịch …nhưng tôi thích chia sao cho đơn giản dễ nhớ: kẻ mất tiền (95%) và kẻ lấy tiền (5%).
Kẻ bị mất tiền nhiều nhất là nhà đầu tư nhỏ lẻ: Có thể là trader, là holder, minner … hay bất cứ lĩnh vực nào trong Crypto nhưng có điểm chung là chỉ bỏ ra một số vốn nhỏ tương ứng với mức độ cá thể.
Tác động của nhóm này không lớn, ngay cả khi có một luồng tâm lý mua bán “đoàn kết” giữa tất cả những nhà đầu tư nhỏ lẻ thì cũng là động thái đã được “cá mập” đoán trước mà thôi.
Nhóm này mang tâm lý của một đám đông hỗn tạp, nhốn nháo, thiếu kinh nghiệm, háu thắng, cay cú, nhiều khi chỉ xem thị trường như trò cờ bạc…thế nên đa phần là thua lỗ bất kể là uptrend hay downtrend. Rất ít người giàu lên hay chỉ đòi hỏi thấp là “sống tốt” được trong thị trường.
Dĩ nhiên tôi ở trong nhóm này. Điều đó đòi hỏi chính bạn phải tự thay đổi mình sao cho khác đi cả về tư duy và cá tính, nếu muốn kiếm tiền với thị trường.
Kẻ lấy được tiền nhiều nhất là tài phiệt: Tôi muốn nói đến những tay có sức ảnh hưởng và có kế hoạch khôn ngoan để thao túng hoặc ít nhất là biết chắc chuyện gì sẽ xảy ra với thị trường qua từng giai đoạn.
Họ là có thể là chính phủ, là quỹ đầu tư, là sàn giao dịch, và các mỏ đào Trung Quốc hiện đang chiếm phần lớn hashrate của mạng lưới. Cụ thể họ làm gì, kết hợp với nhau ra sao thì chẳng thể nào biết được.
Một ví dụ cho thấy họ vốn rất giỏi trong việc kiếm tiền ở thị trường này, là gần đây Mt.Gox tuyên bố trả lại tiền cho nhà đầu tư, một động thái chơi đẹp của sàn.
Nhưng câu hỏi cần đặt ra họ lấy đâu ra một số tiền lớn đến gần tỷ đô như vậy trong bối cảnh sụt giảm khủng khiếp của toàn thị trường (có thể là margin, là hợp đồng tương lai …)?
Cái tôi muốn nhấn mạnh ở đây: là những cái đầu này sẽ lấy tiền của bạn bất kể thị trường lên hay xuống, tài khoản bạn cứ vơi đi theo kế hoạch của họ.
Nguồn: TungNobi
